Zondag 13 april was het 80 jaar geleden dat Wolvega door de Canadezen werd bevrijd. Ter gelegenheid van deze historische mijlpaal organiseerde Museum ’t Kiekhuus een aantal drukbezochte activiteiten om dit te herdenken en de verhalen van moed en verzet levend te houden.

Bonny Biersma

Een van de hoogtepunten van de viering was het verhaal van Bonny Biersma. Een groot gedeelte van haar jeugd woonde zij aan de Grindweg. Deze jonge inwoonster  uit Wolvega was als koerierster actief in het verzet. Bezoekers konden haar inspirerende verhaal horen in de vorm van een podcast, waarin een interview met Bonnie werd nagespeeld.

Verhaal van de bevrijdingsrok

Het verhaal van de bevrijdingsrok werd verteld en vrijwilligers van Museum ’t Kiekhuus droegen op deze dag een bevrijdingsrok, gemaakt van allerlei kleurige oude lapjes stof met een verhaal. Deze rokken symboliseren de vreugde en de diversiteit van de bevrijdingstijd en brengen een stukje geschiedenis tot leven.

Interactie en educatie voor kinderen

Voor de jongere bezoekers bood Museum ’t Kiekhuus het Bonny Biersma spel. Kinderen konden op een speelse en educatieve manier kennismaken met het leven van Bonny en de gebeurtenissen tijdens de bevrijding van Wolvega. Daarnaast was er een knutselactiviteit waarbij kinderen een bevrijdingsrok en/of een bevrijdingsvlag konden maken, geïnspireerd op de kleurrijke rokken die gedragen werden door vrouwen om de bevrijding te vieren.

Distributiebonnen en op de foto

Ook konden de bezoekers distributiebonnen kopen, waarmee ze producten in het museum konden aanschaffen. Dit bracht het systeem van de bonnen uit de oorlogsjaren weer even terug en bood een interactieve ervaring. Je kon op de foto met Koningin Wilhelmina of in een oude legerjeep, wat een bijzondere herinnering opriep aan de bevrijding.

Film en foto’s van de bevrijding in Friesland

Ook waren er foto’s van de bevrijding van Wolvega en een film van de bevrijding van Friesland te zien.

(foto’s: Beeldende Zaken)

Woensdagavond 26 februari hield Gerda van Olphen een lezing op het gebied van stamboomonderzoek. Gerda gaf aan de hand van haar eigen onderzoek uitleg over het maken van jouw eigen stamboom. Hoe en waar begin je te onderzoeken, waar haal je informatie vandaan, hoe documenteer je, welke websites kun je gebruiken.

Een grote informatiebron is allefriezen.nl, waar sinds kort ook onze gemeente bij is aangesloten. Deze website stelt van de aangesloten gemeenten alle openbare akten van de burgerlijke stand (vanaf 1811) en deels de bevolkingsregisters digitaal beschikbaar.  Ook werd er uitleg gegeven hoe persoonskaarten bij het CBG (Centrum voor familiegeschiedenis) in Den Haag op te vragen, wat gezinskaarten zijn en hoe je gegevens kunt vinden in het oude bevolkingsregister.
Hierna konden de twintig zeer geïnteresseerden meteen thuis aan de slag met hun eigen stamboom onderzoek.

In de voorjaarsvakantie was het weer tijd voor Help Pake & Beppe De Vakantie Door!
Van 18 februari t/m 21 februari 2025 opende Museum ‘t Kiekhuus haar deur voor kinderen, pakes en beppes. Maar ook vaders, moeders, ooms, tantes, buurmannen en buurvrouwen mochten mee.
Graag zelfs, want ‘op vertoon’ van een volwassene hadden kinderen gratis entree!

Ons thema van dit jaar was Afkes Tiental.

Wie kent niet het boek Afke’s tiental geschreven door Nienke van Hichtum. Het verhaal gaat over een arm gezin met tien kleine kinderen, dat aan het einde van de 19e eeuw op het Friese platteland leefde. Door de zorgzaamheid van moeder Afke werd het een gelukkig gezin, waarin men veel voor elkaar over had. Het thema draaide om zintuigen. TIjdens Help Pake & Beppe kon men dit verhaal bij ons zien, luisteren, proeven, ruiken en voelen.

Zo’n 90 kinderen met hun pakes en beppes kwamen hier op af.

(foto’s: Lenus van der Broek)

Museum ’t Kiekhuus in Wolvege hul vri’jdagaovend 31 jannewaori een Stellingwarver Verhaele-aovend. De verhaelen wodden in de verschillende ruumten van ’t Kiekhuus verteld. D’r kwammen 60 meensken op of.

De bekende schriever en verteller Johan Veenstra kon op disse aovend niet ontbreken. Hi’j vertelde een verhael uut ziet laetste boek Naozoemerlaand. Mar d’r weren meer waor naor luusterd wodden kon, Jaap Sikkema vertelde uut zien eerste verhaelebundel Een beetien apat is hiel gewoon die kotleden bi’j de Stellinwarver Schrieversronte uutkommen is. Ok schriefster Christine Mulder las een herkenber verhael over et kruuspunt de Hoeke in Wolvege.

Veerder wodden d’r verhaelen verteld deur Grietje Bosma, schriever van kotte verhaelen en gedichten, oold schoelejuffer Wiesje Mulder, veurlezer van Stellingwarver verhaelen en Henk Breukelaar, ammeteur tenielspeuler bi’j onder ere ‘Kunst naar Kracht’.

Ok ankem joar is d’r weer een Stellingwarver Verhaele-aovend, disse wodde op vri’jdagaovend 30 jannewaori holen.

(foto’s: Lenus van der Broek)

Op de foto: Jenny Stern (de moeder van Niek van der Oord) en haar zusje Leny (links) in 1943 in kamp Westerbork. Kort daarna werd Leny naar Sobibor gedeporteerd en daar vermoord. Bron: collectie Van der Oord

Tijdens Verhalenavond werden er op verschillende plaatsen in Friesland verhalen verteld. Zo ook in ’t Kiekhuus. Het thema dit jaar was ‘Het vuur in mij’. Dit jaar hadden kwam Niek van der Oord zijn aangrijpend familieverhaal vertellen.

‘Het vuur in mij’ heeft te maken met de holocaust’, zegt journalist Niek van der Oord (Assen, 1955). De bijna complete familie van zijn moeders kant is tijdens de Tweede Wereldoorlog door de nazi’s vermoord. Zijn joodse moeder Jenny Stern overleefde door uit Kamp Westerbork te ontsnappen en onder te duiken bij in totaal zeven verschillende adressen, waaronder diverse in Friesland.
Nu het antisemitisme weer oplaait, vindt Van der Oord het extra belangrijk te vertellen waar dat in de donkere jaren 40-45 toe leidde: de moord op zes miljoen Joden. Hij doet dat in ’t Kiekhuis door middel van zijn familieverhaal. Zijn grootouders Aron Stern en Frouwien Stern-Magnus openden in de jaren dertig een kledingwinkel in het centrum van Assen.
Het gezin bestond verder uit drie dochters Hetty, Leny en Jenny, de moeder van de auteur. Tijdens de oorlog werd de wijd en zijd bekende winkel door een Nederlandse Verwalter ingenomen. Het echtpaar Stern werd ernstig ziek, de kinderen Jenny en Leny kwamen in kamp Westerbork terecht. Jenny Stern (overleden in 2020) ontsnapte uit het kamp, kort nadat haar ouders en zusje Leny (7) op transport waren gesteld naar het vernietigingskamp Sobibor.
Van de rest van de familie overleefden alleen Hetty en een neef de oorlog. Tijdens zijn presentatie vertoonde Van der Oord veel familiefoto’s van het leven voor en tijdens de oorlog en ook het joodse werkkamp It Petgat in Blesdijke kwam ter sprake.
Niek vertelde zijn verhaal twee keer in ‘t Kiekhuus aan een totaal van 66 aandachtig luisterende bezoekers.